W dniu 5 stycznia 2023 r. weszła w dyrektywa unijna w nowy sposób normująca zasady sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD).
Dyrektywa zawiera rewolucyjne zmiany dotyczące sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESG). Raportowanie w zakresie zrównoważonego rozwoju obejmuje trzy zasadnicze kwestie, tj.
- Środowiskowe (Environmental),
- Społeeczne (Social),
- Ład korporacyjny (Corporate Governance).
Najważniejsza zmiana wprowadzona ww. dyrektywą dotyczy rozszerzenia kręgu przedsiębiorstw zobowiązanych do raportowania ESG. Obecnie obowiązek ten dotyczy ok. 150 przedsiębiorstw w Polsce, niebawem jednak grupa ta ulegnie zwiększeniu do ponad 3 500 podmiotów.
Obowiązki raportowania na podstawie dyrektywy wprowadzane będą wprowadzane stopniowo, tj.
- w 2025 roku za rok obrotowy 2024 – w odniesieniu do przedsiębiorstw podlegających już obowiązkowi raportowania na podstawie dyrektywy o sprawozdawczości niefinansowej,
- w 2026 roku rok obrotowy 2025 – w odniesieniu do dużych przedsiębiorstw nieobjętych dotychczas dyrektywą o sprawozdawczości niefinansowej,
- w 2027 roku za rok obrotowy 2026 – w odniesieniu do MŚP notowanych na giełdzie. W tej grupie przewidziano jednak pewne wyjątki.
Dyrektywa oprócz rozszerzenia kręgu podmiotów zobowiązanych do raportowania, zwiększa również zakres informacji, które przedsiębiorstwa będą miały obowiązek przekazać w raportach, uszczegóławia je oraz nadaje im bardziej sformalizowany charakter. Istotne jest przy tym, aby informacje te były rzetelne oraz weryfikowalne.
Prawidłowe przygotowanie raportu wymaga przede wszystkim dogłębnego przemyślenia, zaplanowania oraz wdrożenia strategii zrównoważonego rozwoju zgodnie ze standardami wyznaczanymi przez prawo unijne.
Czy obowiązki w zakresie zrównoważonego rozwoju ominą w związku z powyższym mikroprzedsiębiorstwa?
Mikroprzedsiębiorstwa nie są zobowiązane do raportowania na podstawie dyrektywy, jednak zakres informacji, które muszą zawrzeć w raportach podmioty do tego zobowiązane z pewnością wymusi również na mikroprzedsiębiorstwach potrzebę zainteresowania się tymi kwestiami. Przykładowo, rzetelne sporządzenie raportu będzie wymagało zbadania całego łańcucha wartości. W związku z tym podmioty zobowiązane do raportowania będą zainteresowane uzyskaniem informacji od swoich kontrahentów czy też dostawców, dotyczących realizacji przez nich strategii związanych ze zrównoważonym rozwojem. Powoduje to tym samy, że nawet przedsiębiorcy, którzy formalnie nie są zobowiązani do raportowania ESG powinni spełniać wymagania w tym zakresie stawiane przez podmioty, z którymi pozostają w relacjach gospodarczych. W przeciwnym razie może to powodować dla nich negatywne konsekwencje, np. ryzyko wypadnięcia z łańcucha dostaw. Należy również pamiętać o tym, że zainteresowanie się tymi kwestiami wymuszają również sami klienci, których świadomość w tym zakresie jest zdecydowanie wysoka.
Przygotowanie raportu ESG wymaga w pierwszej kolejności przyjęcia przemyślanej i wykonalnej strategii oraz odpowiednich polityk. Aby temu sprostać należy znać obowiązujące wymogi prawne.
Wdrożenie strategii zrównoważonego rozwoju jest swoistego rodzaju procesem, dla którego sam raport stanowi pewnego rodzaju okresowe podsumowanie działalności podmiotu w tym zakresie. Z tego względu do opracowania strategii oraz przygotowania raportu należy odpowiednio się przygotować gromadząc wszelkie niezbędne dane do ich sporządzenia.